Tabarah Njie (Formaat): “Opvallend hoe racisme vandaag zo openlijk plaatsvindt”

Met het Netwerk Antiracisme en –discriminatie binden Uit De Marge vzw en Chirojeugd Vlaanderen samen met tal van andere jeugdwerk- en middenveldorganisaties de strijd aan tegen racisme en discriminatie. Onze kinderen en jongeren worden regelmatig slachtoffer van discriminatie en racisme. We willen dan ook met het netwerk de handen in elkaar slaan om deze verhalen naar buiten te brengen en bewustwording te creëren. We willen racisme en discriminatie – zowel binnen de jeugdsector als daarbuiten – verkleinen.
We verzamelden heel wat getuigenissen van kinderen, jongeren en jeugdwerkers uit Vlaanderen en Brussel. We laten hun stem horen en gaan samen de strijd aan tegen racisme en discriminatie.

“Vertrek vanuit een open blik en ga met elkaar in dialoog”

Zo getuigt ook Tabarah Njie (26) uit Antwerpen. Zij is sinds enige tijd aan de slag als projectmedewerker artistieke expressie bij Jongerencentrum Bouckenborgh van Formaat.

“Dat er veel racisme in de samenleving is, is volgens mij niet langer een vraag, maar jammer genoeg een feit. Ook in onze werking hoor ik dat sommige jongeren openlijk fier zijn over hun stemmen op extreemrechts. Hier maak ik me dan enorm druk om, maar tegelijkertijd is het ook mijn rol als sociaal-cultureel jeugdwerker om wel die ruimte te geven om tot een eigen mening te komen. Ik ga daarover in gesprek en probeer ervoor te zorgen dat er gefocust wordt op gelijkenissen en niet op verschillen. Dat werkt ook. Ik heb een diverse groep; uiteenlopend qua nationaliteit en achtergrond, seksuele voorkeur, geloofsovertuiging, … maar een hechte groep. Ze hebben elkaar leren kennen en elkaar kansen gegeven. Je vertrekt vanuit de gelijkenissen, niet vanuit de verschillen. Als dat kleinschalig op micro- en mesoniveau kan gebeuren, waarom kan dat dan ook niet op grotere schaal?”

“Het is opvallend dat velen het normaal beginnen te vinden om racistisch uit te halen en te discrimineren. Bovendien gebeurt het ook openlijk. Het verstoppen achter vrije meningsuiting? Neen, dat is geen vrije meningsuiting. Dat is kei hard mensen kwetsen en wegjagen. Ik heb het gevoel dat er minder empathie is, minder tolerantie, er is meer verzuring.
Tegelijkertijd zoek je zelf ook je eigen kringen op waarin je wilt vertoeven. Ik heb controle over waar ik ben, maar je voelt dat het daarbuiten wel anders is. Voor velen lijkt het oké om racistisch te zijn.”

Racisme en discriminatie

“Er is een verschil tussen racisme en discriminatie. Discriminatie betekent voor mij iemand benadelen op basis van zijn etniciteit, geloofsovertuiging, seksuele voorkeur, … Iemand die bovendien niet openstaat voor dialoog met de ander, een woord dat ik al niet graag gebruik omdat het impliceert dat we in wezen anders zijn. Racisme is veel haatdragender, een resolute neen tegenover iemand: “je komt er niet in, ik wil niets met jou te maken hebben, je bent het niet waard”. Discriminatie kan veel subtieler zijn, dat is soms zelfs onbedoeld.”

“Ik heb al heel wat racisme en discriminatie meegemaakt, al zit er wel een verschil in tussen hoe ik racisme en discriminatie vandaag ervaar in vergelijking met vroeger. Toen kon ik vaak naïef zijn, soms had ik het bijna niet door wat er gebeurde omdat ik het zo onbegrijpelijk vond. Vandaag ben ik ouder en bekijk ik de wereld door mijn eigen bril, ik ben me bewuster van mezelf en van de dingen die gebeuren. Ik sta steviger in mijn schoenen. Ik neem dingen anders waar en word ook zelf anders waargenomen.”

Dagelijks racisme

“Als ik zeg dat ik het vroeger niet altijd doorhad, heb ik het bijvoorbeeld over een gebeurtenis toen ik 15 of 16 jaar was. Ik ging met één van mijn vriendinnen naar de F. Rooseveltplaats om een nieuw busabonnement te kopen. Ik had het volledige bedrag van 21 euro in munten bij. Wanneer het mijn beurt is, ga ik naar het loket om te betalen. Ik overhandig de muntjes, maar plots wordt de vrouw achter het loket ontzettend kwaad omdat ik geen biljetten bij had. Ik begreep het niet, geld is toch geld? Het was ook niet zo dat het koperen muntjes waren. De bediende begon vervolgens tegen me te roepen dat ik terug moest naar waar ik vandaan kom. Ik kon het niet meteen vatten, ik was naïef en ben gewoon opnieuw naar mijn stoeltje gegaan en gaan zitten. Ik had niet door wat ze bedoelde en dacht dat ik gewoon opnieuw moest gaan zitten. Het was mijn vriendin die me wees op wat er net gebeurd was. Pas toen drong het tot me door dat ik zonet racistisch behandeld werd. Ik moest terug naar mijn eigen land, maar ik ben hier geboren, dit is mijn land. Voor mij was dat moment een erg verwarrende situatie waarover ik me lange tijd echt slecht heb gevoeld.
Als er één bepaalde opmerking is die ik vaak gehoord heb, is het wel de reactie om terug naar mijn land te gaan en dat ik hier niet hoor.
Een ander voorbeeld, als kind mocht ik bijvoorbeeld ook eens niet naar een verjaardagsfeestje, omwille van mijn huidskleur. Dat werd dan van moeder op moeder doorgegeven. Dat is verschrikkelijk en onbegrijpelijk dat dergelijke dingen gebeuren. Zo heb ik 101 dingen meegemaakt, maar de meerderheid daarvan heb ik onbewust verdrongen. Het is te veel om te onthouden en mee te dragen.”

” Het zijn ervaringen die super kwetsend en frustrerend zijn en zorgen voor een onrechtvaardig gevoel. “

“Vandaag zijn het vooral de dagelijkse dingen, zaken die iedereen met een niet-witte huidskleur meemaakt. Dingen die veel mensen als normaal achten, maar compleet onacceptabel zijn. Dat zijn heel uiteenlopende zaken; bijvoorbeeld mensen die plots in het Engels tegen je beginnen praten, vragen of je geadopteerd bent, problemen op de woningmarkt, … Dingen waar je soms ook bijna toe verplicht wordt, zoals een foto bij je cv zetten. Ik voeg een foto toe, al is het maar omdat mensen niet weten wat ze moeten doen met een naam als Tabarah Njie: “oh jeetje, wat kunnen we daarvan verwachten?”. Ik merk dat heel sterk. Nu opnieuw minder, omdat men ziet wat er op mijn cv staat en welke ervaring ik heb. Dat is niet bij iedereen het geval. Toen ik 16 was en op zoek was naar een studentenjob, voegde ik ook een foto toe. Op dat moment stelt je cv nog niet veel voor en als je cv dan terechtkomt op een plek waar ze discrimineren op basis van een naam, kan een foto soms wel het verschil maken.
Toen ik op zoek ging naar een appartement – en ik denk dat dit voor veel mensen herkenbaar is – verstuurde ik een e-mail met het e-mailadres van mijn mama. Haar achternaam is Peeters, Vlaamser kan niet. Dat is heel erg en triestig, maar het zijn dingen waartoe je gedwongen wordt.”

(c) Tabarah Njie

In dialoog gaan

“Op café probeer ik bijvoorbeeld zoveel mogelijk met mensen die racistische moppen vertellen, in dialoog te gaan. Al gaat het maar om één persoon die ik heb doen inzien dat dat echt niet kan, dat het mensen kwetst, dat het gewoon ronduit racistisch gedrag is, dan is dat voor mij al een overwinning.”

“Ik probeer zoveel mogelijk in dialoog te gaan. Al gaat het maar om één persoon die ik heb doen inzien dat dat echt niet kan, dat het mensen kwetst, dat het gewoon ronduit racistisch gedrag is, dan is dat voor mij al een overwinning.”

“Ik denk dat het belangrijk is om te vertrekken vanuit een open blik en om met elkaar in dialoog te gaan. Dat moet gebeuren op alle verschillende niveaus: zowel mensen onderling als politici. Luister naar persoonlijke getuigenissen. Ga op zoek naar wat mensen verbindt met elkaar om opnieuw terug te komen op die gelijkenissen, in plaats van de verschillen. Er zijn dingen die iedereen graag doet: sport, evenementen, muziek, … Laat ons elkaar daarin ontmoeten. Mensen moeten meer vertrekken vanuit een open houding. Dat zou een basishouding bij iedereen moeten zijn. Dat is uiteraard een ontzettend moeilijke vraag, maar als dat meer aangemoedigd wordt en er meer met elkaar in dialoog getreden wordt, denk ik dat er al een groot verschil kan zijn.”

“Stap ook uit je comfortzone, alleen zo kan je tot een open houding komen en kan je iets anders tegenkomen en leren begrijpen. Zo vertrek je niet meer vanuit die onwetendheid of angst voor het andere, maar leer je iets kennen en dat appreciëren. Er zijn immers genoeg mogelijkheden en platformen om ondergedompeld te worden in de rijkheid van onze diverse samenleving. Zo vind ik Mama’s Open Mic bijvoorbeeld een prachtig platform dat een open plek is voor iedereen. Ze gaan moeilijkere thema’s ook niet uit de weg. Ze moedigen het juist aan om iets te brengen, om na te denken over iets, om open te staan voor zowat alles.
Dat is iets waar elk jongerencentrum naartoe moet streven. Het moet van onderuit groeien, op de top moeten we niet wachten.”

“Zelf ga ik de dialoog zeker niet uit de weg. Zo heb ik al enkele erg boeiende gesprekken gehad. Ik snap dat dat niet voor iedereen even eenvoudig is. Het is ook helemaal niet gemakkelijk om in te gaan tegen een situatie die erg pijnlijk en kwetsend is. Het is dubbel, want je vertrekt enerzijds vanuit een boosheid, maar tegelijkertijd ook vanuit die open houding; waarom denk je zo, hoe komt dat?
Ik nodig iedereen heel erg uit om uit die comfortzone te stappen en op zoek te gaan naar plekken waar die dialoog wel kan plaatsvinden.”

<< Terug naar Hoofdpagina Racisme

Wil je dit delen?

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Deelnemen aan een vorming?

Op zoek naar nieuwe inzichten en handige tools om beter met je gasten aan de slag te gaan?
Wil je jezelf verrijken met een vorming, intervisie of een cursus?
Dan ben je vast benieuwd naar ons vormingsaanbod.