Zorg voor een kinderarmoedetoets en zet kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties voorop in beleidsmaatregelen
17/10/2022
We hebben met zijn allen de herfst aangevat met een energiecrisis die uitgroeit tot een economische crisis. De afgelopen maanden hebben beleidsmakers verschillende maatregelen genomen om de impact van deze crisis enigszins in te dammen. Ze hebben daarbij echter nauwelijks aandacht voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties. Zij blijven – letterlijk – in de kou staan. Organisaties die zich elke dag voor hen inzetten, voelen het water aan de lippen staan en zien hun werking in gevaar komen. Op de Werelddag van het Verzet tegen Armoede trekken jeugdwelzijnswerkorganisaties dan ook aan de alarmbel. Ze vragen de Vlaamse en lokale beleidsmakers om doelgericht en prioritair in te zetten op de specifieke noden van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties en anderzijds ook de organisaties die de belangen van deze kinderen en jongeren behartigen, te versterken. Zo beschermen we kinderen en jongeren in de meest precaire situaties en garanderen we hun rechten.
De stem van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties
Aan berichtgeving over pijpleidingen, het al dan niet sluiten van kerncentrales, septemberverklaringen en energieprijsplafonds, hebben kinderen en jongeren weinig boodschap. Zij hebben geen aandeel in de problematiek, maar het zijn wel zij die zich in een kwetsbare situatie bevinden die er het meest onder lijden. Jeugdwelzijnsorganisaties leggen hun oor te luisteren, versterken en komen op voor de stem van kinderen en jongeren en gaan aan de slag met hun noden.
Jeugdwerkers ontvingen de voorbije maanden prangende signalen over de gestegen levens- en energiekosten in de thuissituatie. Kinderen en jongeren gebruiken de douchefaciliteiten van de werking, omdat een warme douche nemen thuis onbetaalbaar is geworden. Hun ouders kopen goedkope elektrische verwarmingstoestellen of koken water om de leefruimtes thuis warm te houden. Jeugdwerkers investeren in verdeelstekkers zodat jongeren hun gsm’s kunnen opladen in de werking of het jeugdhuis. Ze worden overstelpt met vragen over energiefacturen en zien de psychische gevolgen van langdurige stress op kinderen en jongeren.
Als jeugdwelzijnswerkorganisaties geven we een stem aan kinderen en jongeren die niet gehoord worden. Deze crisis heeft een enorme impact op de levenskwaliteit en toekomstkansen van kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie.
De bestaansreden van het jeugdwelzijnswerk
Eén op vijf kinderen in België groeit op in armoede. Bijna 13% van de kinderen tussen 0 en 3 jaar in Vlaanderen groeit op in een kansarm gezin en deze cijfers zullen de komende maanden en jaren alleen maar stijgen als duurzame, gerichte beleidsmaatregelen uitblijven.
Opgroeien in armoede raakt kinderen en jongeren in alle facetten van hun leven en heeft verregaande gevolgen op hun ontwikkeling en toekomst. Kinderen in armoede sporten minder en nemen minder deel aan vrijetijdsactiviteiten. Ze lopen een hoger risico op schoolachterstand en schooluitval. Ze kunnen niet op vakantie. Ze wonen vaker in niet-kwaliteitsvolle woningen en lopen een groter risico op dak- en thuisloosheid. Ze hebben een slechtere gezondheid. Ze voelen zich vaker eenzaam en geïsoleerd, en lijden vaker aan chronische stress. Tegelijkertijd ervaren ze meer drempels naar hulp- en dienstverlening, die vaak niet op maat is van kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Net daar vindt het jeugdwelzijnswerk haar bestaansreden. Op het kruispunt van deze kwetsbaarheden wil het jeugdwelzijnswerk kinderen en jongeren versterken, naar hen luisteren, hen een stem geven en een veilige plek bieden.
Het jeugdwelzijnswerk staat onder druk
Dat de stijgende kosten ook het middenveld raken is een feit. Voor jeugdwelzijnswerkorganisaties betekent het dat we kinderen en jongeren – letterlijk – in de kou moeten laten staan. Zij worden dubbel zo hard geraakt. Niet enkel binnen hun gezinssituatie, maar ook daar waar ze in hun vrije tijd ondersteuning, warmte en veiligheid vinden. Onder druk van de gestegen energieprijzen en personeelskosten breekt de draagkracht van het jeugdwelzijnswerk. De organisaties die zich inzetten voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties, moeten nu zelf hun verwarming dichtdraaien en de lichten doven. De bestaanszekerheid van het jeugdwelzijnswerk staat onder druk. Jeugdwelzijnsorganisaties worden verplicht om keuzes te maken die grote gevolgen hebben voor de kinderen en jongeren die zich in de meest kwetsbare situaties bevinden.
We trekken aan de alarmbel en vragen om gerichte beleidskeuzes en prioriteiten
Op de Werelddag van het Verzet tegen Armoede vragen we de Vlaamse regering en de lokale overheden dan ook om kinderen en jongeren in maatschappelijke kwetsbare situaties en de organisaties die zich voor hen inzetten prioriteit te geven in hun beleidskeuzes. Onderwerp alle beleidsmaatregelen aan een kinderarmoedetoets.
De jeugdwelzijnsorganisaties trekken gezamenlijk aan de alarmbel en vragen bijkomende, structurele maatregelen om hen de nodige versterking te bieden. Ondersteuning is dringend nodig, want onze financiële draagkracht wordt overschreden. We vragen maatregelen om de gestegen energiekosten te drukken en een dekkende indexering van de werkingsmiddelen. Meer dan ooit is het jeugdwelzijnswerk van belang. En alleen zo kunnen we onze opdracht blijven uitvoeren. Alleen zo kunnen we ons aanbod in stand houden.
Deze brief werd ondertekend door:
- Uit De Marge vzw
- ROJM vzw
- Vzw Jong
- Kras Jeugdwerk vzw
- D’Broej vzw
- Thebe vzw
- Gigos Jeugdwelzijnswerk
- OverKop Gent
- LEJO vzw
- J@M vzw
- Buurtwerk ’t Lampeke
- Recht-Op Jongeren
- Vzw AjKo
- Betonne Jeugd vzw
- Jong Gent in Actie
- Groeilap vzw
- STA-AN vzw
- PSC Open Huis
- Centrum Kauwenberg
- Vagevuur Open Jeugdwerk vzw
- Vizit vzw
- Circusplaneet
- De Plek
- De jeugdwelzijnswerkingen van de gemeente Houthalen-Helchteren
- Victoria Deluxe
- Vzw Futsal Besiktas
- Al Istiqama
- Minus One vzw
- Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw
- Bloemenstad vzw
- Jeugdhuis De Route
- Wijkcentrum De Kring
- Sportaround
- Maanobota Collective vzw
- Vzw Horizon
- Vzw Rede
- Averroes vzw
- Vzw Free-Time
- JES
- SAAMO (SAAMO werkt vanuit acht erkende vzw’s: in de vijf Vlaamse provincies en in de steden Antwerpen, Brussel en Gent.)
- Habbekrats
- Platform van Zelforganisaties voor Jeugd(welzijns)werk
- Ghent Basketball
