Blijft het ideaal overeind?
De term jeugdopbouwwerk wordt steeds vaker gebruikt binnen het jeugdwerklandschap, maar wat houdt het precies in? Wanneer wordt werken met jongeren daadwerkelijk jeugdopbouwwerk?
Precies 15 jaar geleden zette Uit De Marge jeugdopbouwwerk in Vlaanderen op de kaart. Jeugdopbouwwerk daagt de gangbare aanpak in het jeugdwerk en de hulpverlening uit door kritisch te kijken naar het reguliere aanbod, dat kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie maar moeilijk bereikt. Het vertrekt vanuit hun leefwereld en vertaalt hun noden naar concrete acties en structurele verandering. De doelgroep bepaalt de agenda, waarbij jeugdopbouwwerkers hun signaalfunctie uitoefenen en politiserend en outreachend aan de slag gaan. Alles draait om nabijheid: aanwezig zijn in de leefwereld van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties, signalen oppikken en noden aankaarten, om vervolgens samen te werken aan structurele verandering.
Vandaag, 15 jaar later, is het tijd voor een update en leeft de vraag: blijft dat ideaal overeind?
Tijdens deze studiedag gaan we samen op zoek naar de kern van jeugdopbouwwerk en bespreken we de spanningsvelden die voortkomen uit gesprekken met jeugdopbouwwerkers.
Deze studiedag is een plek voor discussie, ontmoeting en uitwisseling. Je gaat naar huis met nieuwe inzichten, gedeelde ervaringen en inspiratie om je praktijk verder te versterken.
VOOR WIE?
Jeugdopbouwwerkers, en andere professionals die werken met kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties.
Reflecteer mee over je rol, deel inzichten met collega’s en draag actief bij aan de toekomst van jeugdopbouwwerk!
PROGRAMMA
- 10u00: Onthaal met koffie en thee
- 10u20: Welkom & situering van de studiedag
- 10u30: Panelgesprek: Vijf hedendaagse uitdagingen voor jeugdopbouwwerk:
— Filip Coussée (initiator van jeugdopbouwwerk in Vlaanderen)
— Ward Christens (straathoekwerk, SAM vzw)
— Bart Neirynck (regioverantwoordelijke Team West, Uit De Marge)
— Hannah Nascimento Martins (jeugdopbouwwerker, Uit De Marge)
— Joke De Brakeleer (departementshoofd sociaal-economische zaken, stad Geraardsbergen)
Moderator: Luc Martens (Uit De Marge)
- 11u15: Intermezzo: Karim Shatla (laureaat Gouden Jefkes van de Vlaamse comedy)
- 11u30: Gesprekstafels | Ronde #1
Aan verschillende tafels gaan we dieper in op vijf centrale vraagstukken. Elke tafel wordt begeleid door een “critical friend” die het debat mee verdiept.
- Gesprekstafel 1: Wanneer wordt werken met jongeren jeugdopbouwwerk?
Anno 2025 wordt jeugdopbouwwerk door verschillende organisaties opgezet, maar betekent het overal hetzelfde? Of verschilt de invulling afhankelijk van de context? Wat verstaan we vandaag precies onder “jeugdopbouwwerk” en hoe belangrijk is een gedeelde visie?
— Filip Coussée, die de term mee lanceerde, schuift mee aan tafel.
— Moderator: Murat Badurlu (Uit De Marge)
- Gesprekstafel 2: Kunnen ze dan niet gewoon naar het jeugdhuis?
De doelgroep van jeugdopbouwwerk wordt vaak als “moeilijk bereikbaar” bestempeld. Wat maakt jeugdopbouwwerk anders dan het reguliere jeugdwerk? Hoe gaan jeugdopbouwwerkers aan de slag en vinden ze aansluiting bij de doelgroep? Is jeugdopbouwwerk bovendien altijd noodzakelijk?
— Ward Christens ondersteunt straathoekwerk in Vlaanderen en sluit als voormalig vindplaatsgericht jeugdwerker mee aan deze tafel.
— Moderator: Alexander De Smedt (Uit De Marge)
- Gesprekstafel 3: Schoppen tegen de structuren van de samenleving?
Jeugdopbouwwerkers houden een vinger aan de pols van de samenleving en hebben een politiserende rol, maar hoe vertaalt zich dat in de praktijk? Ga je op de barricades staan of kies je voor een diplomatische aanpak? Spreek je in naam van jongeren of moedig je hen aan om zelf het woord te nemen? En hoe doe je dat dan?
— Bart Neirynck was jarenlang coördinator van het jeugdopbouwwerk van Uit De Marge. Hij schuift mee aan tafel.
— Moderator: Sarina Van de Bosch (Uit De Marge)
- Gesprekstafel 4: Hoe noemen we de doelgroep?
Maatschappelijke kwetsbaarheid wordt vaak gelinkt aan buurten in middelgrote en grote steden. Jeugdopbouwwerkers vinden hun doelgroep echter ook buiten de traditionele vindplaatsen, in kleinere steden en gemeenten. Spreken we dan nog steeds over dezelfde doelgroep? Hoe beïnvloedt de context – stedelijk of landelijk, groot of klein – de manier waarop jeugdopbouwwerkers aan de slag gaan?
— Hannah Nascimento Martins (Uit De Marge) is jeugdopbouwwerker in Ieper en neemt deel aan deze gesprekstafel.
— Moderator: tbc
- Gesprekstafel 5: De gemeente, mijn vriend?
Zonder lokale overheid geen jeugdopbouwwerk. Het is de gemeente of de stad die financiert, maar welke impact heeft dat op de autonomie van jeugdopbouwwerk? Wat verwachten lokale besturen en hoe verhoudt jeugdopbouwwerk zich tot gemeentelijke structuren?
— Joke De Brakeleer werkt als departementshoofd sociaal-economische zaken van de stad Geraardsbergen al jaren samen met jeugdopbouwwerkers. Ze schuift aan bij deze tafel.
— Moderator: Nikki Kiekens (Uit De Marge)
- 12u45: Lunch
- 13u30: Gesprekstafels | Ronde #2
- 14u30: Intermezzo: Karim Shatla (laureaat Gouden Jefkes van de Vlaamse comedy)
- 14u45: Jonge en oudere wolven: Jeugdopbouwwerkers blikken terug op de studiedag
- 15u15: Receptie & netwerkmoment
- 16u00: Einde
PRAKTISCH
Locatie: Kavka, Oudaan 14, 2000 Antwerpen
Datum: dinsdag 6 mei 2025, van 10u00 tot 16u00
* Leden van Uit De Marge betalen €40. Niet-leden betalen €80.
Tekstbundel, koffie, thee, lunch en receptie zijn inbegrepen.
INSCHRIJVEN tot/met vrijdag 2 mei 2025 via onderstaande inschrijvingslink.
! Je kiest 1 gesprekstafel tijdens ronde 1 en een andere gesprekstafel in de namiddag tijdens ronde 2.
