Ikrame Kastit
Meisjeswerk is niets nieuws. Over heel Vlaanderen zijn er binnen jeugdbewegingen en jeugdwerkvormen meisjeswerkingen actief geweest. De vrouwenbeweging is de sociale werking die streeft naar gelijke rechten en een volwaardige plaats voor vrouwen in de samenleving. Ze was vooral actief tijdens de eerste en tweede feministische golf in het Westen. De eerste periode startte aan het einde van de 19de en het begin van de 20ste eeuw. De tweede periode vond plaats tijdens de jaren 60, 70 en 80. Tijdens die tweede golf ontstonden heel wat meisjeswerkingen, die ook gelinkt waren met de verzuiling. Je had het burgerlijk feminisme, socialistisch feminisme en christelijk feminisme, elk met zijn eigen organisaties en ideologie.[1] Daarnaast groeiden praatgroepen tot heuse vrouwenhuizen. Er was nood aan een plek waar vrouwen in een veilige omgeving elkaar konden ontmoeten, konden praten en ervaringen uitwisselen zonder inmenging van buitenaf. De verboden toegang voor mannen gaf hen het gevoel dat ze vrij konden spreken, nadenken en discussiëren. Het werden plekken voor en door vrouwen in een samenleving die gedomineerd werd door mannen. De vrouwen werden de pioniers van de vrouwenhulpverlening, waarbij niet alleen gefocust werd op het individu. Met de welgekende slogan ‘Het persoonlijke is politiek’ maakten deze vrouwen duidelijk dat individuele problemen van vrouwen vaak een gevolg waren van de manier waarop de samenleving georganiseerd was. Een realiteit die je ook terugvindt bij de problemen die meisjes tegenwoordig ondervinden.[2] Meisjeswerk wordt de laatste jaren namelijk gezien als iets dat uitgevonden is door mensen met een migratieachtergrond of moslims. De geschiedenis leert ons echter iets anders.
Meisjeswerk is ontstaan vanuit dezelfde reden als de vrouwenhuizen en het jeugdwelzijnswerk in het algemeen. Het zijn plaatsen waar meisjes zich veilig voelen, waar ze kunnen uitwisselen, waar ze hun individuele vaardigheden aanboren en ontwikkelen, waar de groep versterkend werkt, waar er onder meer gewerkt kan worden aan rolpatronen, stereotypering en seksualiteit en waar ook hun ouders en de omgeving vertrouwen in hebben. Een plaats waar er bovendien samengewerkt wordt in de strijd tegen de ongelijkheid waarin meisjes in een maatschappelijk kwetsbare situatie opgroeien. Vrouwenhuizen hebben tot slot de taak versterkend te werken.
Meisjes geven zelf in interviews en focusgroepen aan dat ze
de jongens in de groep vaak te dominant vinden.
Zij willen ‘ruimte om zichzelf te kunnen zijn’, gecombineerd met af en
toe gemengde activiteiten.[3]
Ruimte voor meisjes blijft echter onder druk staan, zowel de openbare ruimte
die aanvoelt als een jongensplek, als de jeugdhuizen en de sportinfrastructuur.
Maar liefst 76% van de kinderen en jongeren die deelnemen aan het jeugdwerk met
maatschappelijk kwetsbare jeugd zijn jongens. Meisjes geven aan dat er weinig
vrijtijdsaanbod voor hen is, aangezien heel wat ‘gemengde’ jeugdwerkingen
voornamelijk jongens bereiken. Meisjes willen ook plekken hebben die van hen
zijn en waar ze vrijuit kunnen praten over zaken die specifiek hen aanbelangen.[4]
Bronnen
[1] Eerste golf van het feminisme in België. Rosa vzw. Geraadpleegd in oktober 2017. http://www.rosavzw.be/site/index.php/het-geheugen/thematische-geschiedenis-van-de-vrouwenbeweging/feminisme-en-vrouwenbeweging/405-eerste-golf-van-het-feminisme-in-belgie#burgerlijk.
[2] Vrouwenhuizen. Rosa vzw. Geraadpleegd in oktober 2017. http://www.rosavzw.be/site/index.php/het-geheugen/thematische-geschiedenis-van-de-vrouwenbeweging/feminisme-en-vrouwenbeweging/402-vrouwenhuizen.
[3] Behoefteanalyse via actieonderzoek van meisjes in Deurne-Noord. (2012). Jes vzw; Ella vzw: Kenniscentrum gender en etniciteit. Geraadpleegd in oktober 2017. http://www.ellavzw.be/.
[4] De Pauw, P.; Vermeersch, H.; Cox, N.; Verhaeghe, M. & Stevens, P. (2013). Jeugdwerk met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren: Een onderzoek bij werkingen, begeleiding en deelnemende jongeren (Onderzoeksrapport in opdracht van de Vlaamse Overheid). Brussel: Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen. http://www.sociaalcultureel.be/jeugd/onderzoek/WMKJs-eindrapport.pdf.
