Op de Werelddag Geestelijke Gezondheid (10 oktober) en naar aanleiding van de studiedag ‘Waarheid, Durven of Doen – studiedag over welzijn in het jeugdwerk’ vinden Uit De Marge vzw en Arktos het belangrijk om stil te staan bij de tekorten die wij opmerken in de jeugdhulpverlening.
De groeiende nood aan expertise over welzijnskwesties in het jeugdwerk komt immers ook voort uit de vaststelling dat hulpverlening voor steeds meer kinderen en jongeren in kwetsbare situaties dode letter blijft. Zo worden jeugdwerkers steeds meer geconfronteerd met thuisloosheid, psychiatrische problematieken en zorgwekkende thuissituaties waar onze samenleving geen antwoorden op biedt.
Heel wat van de meest kwetsbare kinderen, jongeren en hun ouders vallen door de mazen van het net van de integrale jeugdhulp en komen niet of nauwelijks aan hulpverlening toe, door:
- Te weinig outreachende medewerkers en afwezigheid van vertrouwensfiguren
Hulpverlening is en blijft zo goed als overal een aanbod dat vertrekt vanachter een bureau of vanuit een gebouw. Het is nochtans al lang duidelijk dat hulpverlening het best werkt wanneer de hulpverlener zelf naar de jongeren toetrekt.
- Te weinig hulpverlening in de buurt
Meer en meer hulp wordt gecentraliseerd in het kader van efficiëntie en trekt zich terug naar de (middel)grote steden, wat soms zorgt voor een totale afwezigheid van hulpverlening in de buurt. Een voorbeeld daarvan zijn de JAC’s en het CAW die her en der verdwijnen of enkel nog bereikbaar zijn op afspraak of via chat.
Bart Neirynck, stafmedewerker bij Uit De Marge: “Onze jeugdopbouwwerkers zien regelmatig hoe kwetsbare kinderen en jongeren uit kleine gemeenten niet de hulp krijgen waar ze recht op hebben. Op een bepaald moment zagen we zelfs een mama met pasgeboren baby en twee peuters 5 kilometer heen en terug wandelen naar Kind en Gezin omdat er geen busverbinding is tussen twee aanliggende gemeenten. In een andere gemeente werd bij de laatste herstructurering van het CAW het JAC vervangen door een chatpermanentie. Veel hulpvragen komen nu bij de plaatselijke jeugdopbouwwerker terecht.”
- Vervoersarmoede
Dat is vooral een probleem in kleinere gemeentes en in dunner bevolkte gebieden. Heel veel gezinnen in een maatschappelijk kwetsbare situatie beschikken niet over een wagen. Deze gezinnen hebben vaak een beperkt netwerk, waardoor ze ook niet snel op vervoer via een ander kunnen rekenen. Verder zorgt een dalend aanbod van het openbaar vervoer voor grotere problemen om ergens te geraken.
- Te lange wachtlijsten in de hulpverlening
- Te veel focussen op het probleem, of op het “verlenen van hulp” en niet op de vertrouwensband
- Te hoge dossierlast bij hulpverleners
Kortom; de jeugdhulpverlening kenmerkt zich door een gebrek aan nabijheid, zowel fysiek en psychologisch als door een gebrek aan aanbod. Jeugdwerkers en jeugdopbouwwerkers gaan noodgedwongen aan de slag met de vragen die niet opgenomen worden door de jeugdhulpverlening. Tegelijkertijd worden de vragen en problematieken van kinderen en jongeren zwaarder. Uit De Marge vzw en Arktos vragen aan de Vlaamse en lokale overheden om te blijven investeren in bruikbare en toegankelijke hulpverlening voor kinderen en jongeren.
In het najaar van 2019 organiseerde Uit De Marge vzw de studiedag Aandacht voor psychisch welzijn in het jeugdwelzijnswerk: “Help, ze willen me (niet) helpen” op dinsdag 8 oktober.
>> Blik hier terug op deze dag!
<< Hoofdpagina Psychisch welzijn
<< Hoofdpagina Maatschappelijke kwetsbaarheid
